BİLGİ EDİNME BAŞVURUSU VE DEĞERLENDİRME
Vatandaşların kamu karar ve uygulamaları hakkında bilgi edinmesi, kamu kurumlarına güvenin tesis edilmesi ve güçlendirilmesinde önemli rol oynar. 24 Ekim 2003 tarihinde, 25269 numaralı Resmî Gazete’de yayımlanan 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu, her vatandaşa demokratik ve şeffaf yönetimin gereği olan eşitlik, tarafsızlık ve açıklık ilkelerine uygun olarak bilgi edinme hakkı tanır. Belediyeler dahil tüm kamu kurumları, bu hakkın kullanılması adına yapılan başvurulara cevap vermekle sorumludur. Bilgi edinme hakkı doğrultusunda sorulan sorulara yasal cevap süresi 15 iş günüdür.
Belediye Yönetişim Karnesi© 2023 araştırması kapsamında İstanbul ilçe belediyelerinin şeffaflık ve hesap verebilirlik düzeyini ölçmek için bir uygulama gerçekleştirdik. Argüden Yönetişim Akademisi Gençlik Ağı üyeleri 39 ilçe belediyesine bilgi edinme hakkı kapsamında başvuruda bulundu. Başvuru için öncelikle belediyelerin web sitelerinde bulunan bilgi edinme başvuru bölümü üzerinden, eğer bu mevcut değilse e-posta yoluyla bilgi edinme talepleri belediyelere iletildi. Başvuru kapsamında 39 belediyeye aşağıdaki soru iletildi ve yasal süre içinde cevap vermeleri beklendi:
“Belediye olarak Nisan 2022 – Mart 2023 döneminde gençlere yönelik ne tür faaliyetleri, kaç kişiye ve ne kadar bütçe kullanarak gerçekleştirdiniz?”
39 belediye arasında sadece 6 belediye, sorulan soru ile ilgili bilgi paylaşarak dönüş yaptı. 2 belediye istenilen bilgilerle doğrudan cevap verirken, diğer 4 belediye ise ilgili yıla ait faaliyet raporuna yönlendirdi. 14 belediye ise yapılan çevrimiçi başvuruya veya e-postaya herhangi bir cevap vermedi. Belediyelerin bazıları telefonla arayarak gönüllülerimizden araştırma hakkında bilgi talep etti, bazıları ise belediyeye gelerek resmi başvuru yapmaları gerektiğini belirtti.
Mevzuat gereği, her belediye aldığı karar ve kullandığı kaynak hakkında vatandaşlara bilgi vermekle sorumludur. Vatandaşlar ise bilgi edinme hakkına sahip olduklarını bilerek belediyelerden bilgi alma konusunda ısrarcı olmalıdır. Yapılan araştırma sonucuna göre, 2018 yılından bu yana İstanbul ilçe belediyelerinin bilgi edinme taleplerine anlamlı cevap verme performansının ilerlemediği görüldü. Gerek merkezi yönetim gerekse de belediye üst yöneticilerinin bu konuda gerekli koşulları sağlamak konusunda çaba göstermeleri yerinde olacaktır.
Çalışmaya gönüllü katkı veren Argüden Yönetişim Akademisi Gençlik Ağı üyelerine teşekkür ederiz:
Açelya Arslan
Beyzanur Buruk
Erben Samet Arifoğlu
İrem Polat
Mehtap Koçan
Orhan Erdoğan
Sürücan Batmaz